اقتصاد یونان یکی از بزرگترین اقتصادهای جهان را دارد. این کشور دارای بازارهای صنعتی، خدماتی و کشاورزی پویا است. یونان تقریبا ۹۰ سال از ۱۹۶ سال استقلال خود را از امپراتوری عثمانی در بحران مالی گذرانده است. این کشور هشتمین کشور پر بازدید در اتحادیه اروپا است و جایگاه چهل و هشتم در جهان را بر اساس تولید ناخالص داخلی دارد.
تا قبل از سال ۲۰۱۵ میلادی کشور یونان با رکود اقتصادی شدید، تورم بالا، نرخ بیکاری بالا و… مواجه بوده است. اما با تدابیر دولت روز به روز وضعیت اقتصادی این کشور به تدریج روند افزایشی داشته است. چنانچه برآوردهای دولت محقق شود، در سال جدید میلادی، تولید ناخالص داخلی یونان به 224 میلیارد یورو افزایش یافته و بدهی یونان به زیر 160 درصد تولید ناخالص داخلی خواهد رسید، اما در این مسیر، دولت با چالش‌هایی نیز مواجه است.
اجرای دقیق بودجه 2023 یونان، مستلزم آن است که نرخ رشد اقتصادیِ هدف‌گذاری شده توسط دولت محقق گردیده، نرخ تورم فعلی نصف شده، درآمد گردشگری مناسبی که امسال حاصل شد، حفظ گردیده، میزان مصرف خانوارها افزایش یافته و روند کاهش نرخ بیکاری قطع نشود. در عین حال، سال 2023، سال انتخابات است که به خودی خود، می‌تواند مشکلاتی در مورد اجرای دقیق بودجه ایجاد کند. از سوی دیگر، اکثر کشورهای منطقه یورو وارد رکود اقتصادی (رشد اقتصادی منفی) خواهند شد که طبیعتا می‌تواند بر اقتصاد یونان نیز تاثیرگذار باشد. اصلی‌ترین چالش‌های یونان در سال 2023 به شرح زیر است:
- دولت پیش‌بینی می‌کند که رشد اقتصادی، از 5.6 درصد در سال 2022 به 1.8 درصد در سال 2023 خواهد رسید
- صنعت گردشگری یونان در سال 2022 کمک کرد تا اثرات منفی افزایش قیمت‌های انرژی بر تولید ناخالص داخلی جبران شود.
- تحقق تولید ناخالص داخلی 224 میلیارد یورویی و میزان رشد اقتصادی 1.8 درصدی بدون افزایش مصرف خصوصی کار ساده‌ای نخواهد بود.
- استفاده از منابع صندوق بازیابی و صندوق‌های ساختاری و سرمایه‌گذاری اروپا (ESIFs) تا حد زیادی تحقق هدف افزایش 15.5 درصدی سرمایه‌گذاری را رقم خواهد زد.
- نرخ تورم از حدود 10 درصد در سال 2022 باید به حدود 5 درصد در سال جاری برسد. نصف شدن نرخ تورم که در بودجه پیش‌بینی شده است.
- علی‌رغم کاهش میزان رشد اقتصادی، نباید روند کاهش نرخ بیکاری متوقف شود. در بودجه دولت، نرخ بیکاری برای سال 2023، برابر با 12.6 درصد پیش‌بینی شده است.
- در آستانه مذاکرات برای پیمان ثبات و توسعه جدید، دولت مصمم است در سال 2023 بودجه کشور را از کسری‌های اولیه به مازاد اولیه بازگرداند.
- علی‌رغم کاهش مالیات‌های مختلف، درآمدهای مالیاتی باید 1.7 میلیارد یورو افزایش یافته و به 58 میلیارد یورو برسد.
- چنانچه موارد فوق محقق شوند، هدف دولت در زمینه بدهی که حفظ مبلغ بدهی در سطح 357 میلیارد یورو است نیز محقق خواهد شد و چنانچه تولید ناخالص داخلی بر اساس پیش‌بینی بودجه افزایش یابد، نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی به زیر 160 درصد خواهد رسید.
وضعیت اقتصادی در یونان به چه شکل است؟
در حال حاضر یونان در زمینه های خدماتی، صنایع کشاورزی، گردشگری و… شرایط اقتصادی مطلوبی دارد. این کشور قدرت تولید سالانه روغن زیتون بسیار بالایی دارد. بطوری که بعد از اسپانیا و ایتالیا، سومین قطب روغن زیتون جهان است.
شاخص های اقتصادی کشور یونان
برای اینکه دید بهتری نسبت به شرایط اقتصادی این کشور داشته باشید بهتر است مروری کوتاه بر مشخصه های زیر داشته باشید.
رشد اقتصادی:
یکی از مهمترین شاخص های اقتصادی نرخ رشد اقتصادی یک کشور است. این نرخ به معنای میزان تولید ناخالص داخلی کشور طی مدت یکسال است. با توجه به تحقیقات انجام شده نرخ رشد اقتصادی یونان نزدیک به ۳.۴ است.
نرخ تورم:
نرخ تورم شاخص مهم بعدی در این بررسی است. نرخ تورم به معنای افزیش قیمت خدمات و کالا ها در طول یک سال مالی است. در سالهای اخیر نرخ تورم یونان در حال نوسانات زیادی بوده است. البته مجددا این شاخص اقتصادی افزایش داشته و نزدیک به ۳ درصد گزارش شده است.
مالیات:
میزان مالیات بر درآمد، از دیگر شاخص های اقتصادی در یک کشور است. البته میزان مالیات در یونان هنوز نسبت به بسیاری از کشور های اروپایی بالاست. میزان مالیات بر درآمد در یونان نزدیک به ۴۴ درصد است.
بیکاری:
نرخ بیکاری یک کشور از دیگر شاخص های اقتصادی مهم برای بررسی وضعیت اقتصادی کشور مورد نظر است. در حال حاضر نرخ بیکاری یونان به نزدیک ۱۴ درصد رسیده است.
معادل حقوق شهروندی:
میانگین حقوق برای مشاغل ساده در کشور یونان ماهیانه بالای ۷۵۰ یورو است. البته در مشاغل تخصصی همچون دیگر جاهای جهان، میانگین حقوق شاغلین بالاتر است.
تازه های امیدوار کننده در مورد یونان
- یونان پس از هشت سال بحران اقتصادی روی پای خود ایستاده و طرح اتحادیه اروپا اقتصاد ورشکسته یونان را نجات داده است. این طرح از طریق اعطای وام کم بهره برای باز پس دادن بدهی‌های این کشور محقق شده است.
- ویزای طلایی باعث افزایش کم‌سابقه قیمت مسکن در این کشور یوده و اقتصاد یونان را بهبود بخشیده است.
- با اینکه ایران بزرگترین صادرکننده زعفران در جهان است اما درسالهای اخیر درخواست برای محصول یونانی افزایش یافته و تجارت زعفران به عنوان «طلای سرخ» رونق بخش اقتصاد بحران زده یونان شده است.
- در بحران یونان؛ چالش ها و راه حل های دولت برای ثبات و رشد اقتصادی کشور موفقیت آمیز بوده بطوری که اگر سرمایه های بزرگی به یونان بیاید آنها رژیم مالیاتی ثابتی برای ۱۲ سال آینده خواهند داشت.
